музея В.А. Амбарцумяна в Бюракане |
Академик Амбарцумян
|
Не то, что мните вы, природа:
Не слепок, не бездушный лик В ней есть душа, в ней есть свобода, В ней есть любовь, в ней есть язык... Ф.И.Тютчев |
Эллиптическая галактика NGC 3561В имеет струю, исходящую из ее центральной области и содержащую сгущение очень высокой светимости (это сгущение и есть Узел Амбарцумяна — Ambartsumian's Knot, — яркая точка, указанная на рисунке стрелкой), сравнимое со светимостью таких, например, галактик, как спутники туманности Андромеды.
Нет сомнения, что мы имеем дело с грандиозным выбросом из ядра. Этот выброс представляет собой по существу карликовую галактику, отделившуюся от ядра гигантской галактики.
Աստղաֆիզիկոս Վ. Հ. Համբարձումյան
 Համառոտ տեղեկանքՎիկտոր Համազասպի Համբարձումյան (5(18) սեպտեմբերի 1908 թ., Թիֆլիզ - 12 օգոստոսի 1996թ., Բյուրական). Վիկտոր Համազասպի Համբարձումյան - ականավոր հայ խորհրդային գիտնական, տեսական աստղաֆիզիկայի հիմնադիրներից մեկը: Համբարձումյանի աշ¬խա¬տութ¬յուն¬նե¬րը վերաբերում են աստղերի եւ միգամածությունների ֆիզիկայի, աստղային աստ¬ղագիտության, աստղային համակարգերի դինամիկայի, աստղերի եւ գալակտիկաների տիեզերածնության եւ մաթեմատիկական ֆիզիկայի բնագավառներին: Համբարձումյանը հեղինակն է սկզբունքորեն նոր տիեզերածնական հայեցակարգի: Վ. Համբարձումյանը Ստալինյան մրցանակի կրկնակի (1946, 1950) դափնեկիր է, Սոցիալիստական Աշխատանքի կրկնակի (1968, 1978) Հերոս, Հայաստանի Ազգային Հերոս (1996), Ռուսաստանի Դաշնության պետական մրցանակի դափնեկիր, արժանացել է բազմաթիվ ակադեմիական պարգեւների: Բյուրականի աստղադիտարանի հիմնադիրն է: |
|
Քսաներորդ դարի աստղագիտության մեջ տեղի է ունենում ահռելի հեղափոխություն, միգուցե, իր կարեւորությամբ համեմատելի` կոպեռնիկոսյան հեղափոխության հետ: Դա պայմանավորված է Տիեզերքում որակապես նոր տեսակի գոյացությունների` գալակտիկաների գործուն միջուկների (որոնց մեջ տեղի են ունենում ահռելի պայթյուններ), քվազիաստղային ռադիոաղբյուրների (քվազարների) եւն հայտնաբերմամբ: Պարզվեց, որ այդ տիեզերական մարմիններում ընթացող երեւույթները ամբողջովին անսովոր են, եւ դրանք անհրաժեշտություն առաջացրին արմատապես վերանայել բազմաթիվ աստղաֆիզիկական, տիեզերածնական, տիեզերաբանական պատկերացումներ եւ տեսություններ` կասկածի տակ դնելով նաեւ ներկայումս հայտնի ֆիզիկայի հիմնարար օրենքների համընդհանուր բնույթը: Չի բացառվում, որ Տիեզերքի հետազոտությունը արդեն ոչ հեռու ապագայում կհանգեցնի ֆիզիկական իմացության ամբողջ համակարգի նոր հեղափոխության: Մենք պետք է հաշվի նստենք նյութական աշխարհի ավելի ու ավելի նոր տիրությների ուսումնասիրմանը զուգընթաց` ֆիզիկական հիմնարար տեսությունների վերանայման հնարավորության (եւ անհրաժեշտության) հետ: Դա բնավ չի բացառում այն, որ երբեք հնարավոր չի լինի իսպառ օգտագործել արդեն գոյություն ունեցող «հին» տեսությունների հնարավորությունները. դրանց մեջ դեռ կան բազմաթիվ տարբեր «անակնկալներ»: Այդուհանդերձ, ֆիզիկայի եւ աստղագիտության հետագա զարգացումը, այդ տեսանկյունից, պետք է կապված լինի ավելի ու ավելի մեծ ընդհանրականությամբ հիմնարար տեսությունների ձեւակերպումով: Այլ կերպ ասած` աշխարհի միասնականության սկզբունքը հարկ է հասկանալ դիալեկտիկորեն: Դա նյութական աշխարհի անվերջ բազմազանության հետ կապված միասնականություն է : Անբավարար է պատկերացումն այն մասին, թե երեւույթների անվերջ բազմազանությունը, որ աստղաֆիզիկան ուսումնասիրում է ներկայումս կամ կկարողանա ուսումնասիրել ապագայում, հնարավոր պիտի լինի նկարագրել սահմանափակ քանակով ֆիզիկական հիմնարար օրենքների եւ տեսությունների միջոցով: Ավելի արդյունավետ պետք է համարել բնության բազմազանության գաղափարը նաեւ օրենքների մակարդակի վրա: Վ. Հ. Համբարձումյան |
|
Международная премия им. Виктора Амбарцумяна будет равняться $500 000 Указом президента Армении Сержа Саргсяна основана международная научная премия имени великого астрофизика Виктора Амбарцумяна. Премия будет присуждаться за выдающиеся научные работы в астрофизике, а также примыкающих к ней сферах физики и математики, независимо от гражданской принадлежности ученого. Премия будет присуждаться один раз в два года и первым годом присуждения премии будет 2010 год. Размер премии будет равен 500 000 долларам США. |
|
Премия имени академика В.А.Амбарцумяна в Российско-Славянском Университете Ежегодная премия имени выдающегося ученого академика В.А.Амбарцумяна присуждается ежегодно за лучшую научную работу в области физики-математических и естественных наук ученым Российско-Славянского Университета. |
| 7 ноября 2008 г. Российско-Славянским университетом учреждена стипендия имени академика В.А.Амбарцумяна. |
| В Иране (иранском технополисе центра "Пардис") установлен бюст Виктора Амбарцумяна. |
|
День рождения Виктора Амбарцумяна - 18 сентября - объявлен правительством Армении ДНЕМ АСТРОНОМИИ. Ежегодные мероприятия, которые будут выполняться в этот день, призваны оживить интерес молодежи к астрономии, |
